Proprioseptif uyarım, vestibüler uyarım, motor haraketleri destekleme ve başkalarıyla oyun oynama becerisi geliştiren oyunlardan bir kaç örnek vereceğiz. Lütfen bol bol trambolinde zıplamak, hamak ve salıncakta sallanmak, su dolu kova içinde alkış yapmak, vücut bölümlerine masaj yaparak şarkı söylemek gibi rahatlatıcı oyunları bolca oynayın.

SAR SAR MAKARAYI

Elastik terapi bantları, ağrı bandajları, plates bantları veya uzun atkılar ihtiyacınız olan malzemeler. Bandaj ile bir mumya oyunundaki gibi çocuğu saralım. Bu hafif baskı hissi onu rahatlatabilir. İster siz çocuğun etrafında dönerek bandajı sarın ister çocuk kendi döne döne bandajı sarsın.  Çocukları sarmadan önce onlara ne yapacağınızı anlatın. ”Bandajlar ile seni sıkıca saracağım.” gibi. Eğer çocuk ilk kez oynuyorsa ve onu endişeli görüyorsanız vücudunun sadece bir bölümünü sarmayı teklif edin.”Kolunu saracağım bacaklarını saracağım.” gibi. Bazı çocukların ise önce oyunu gözlemesi lazımdır. Bir başka çocukla yada başka bir yetişkinle aynı oyunu oynarak onun endişelerini giderebilirsiniz. Bandajı sararken ”sar sar makarayı ” şarkısını söyleyebilir eğlenceli hale getirebilirsiniz. Daha sonra ”Çöz çöz makarayı” deyin hafif veya hızlı hareketlerle ( çocuğunuzun hangisinden hoşlandığını bilirsiniz) çözün. Çocuklardan özellikle dokunsal temas ve baskı hissetmeyi sevenler için inanılmaz eğlenceli bir oyun oluyor. Kahkalar ve şarkılar eşliğinde sizden tekrar tekrar yapmanızı isteyecektir.

BATTANİYEYE BİNME

Battaniyeye binme veya bindirme başkaları ile birlikte oynamanın eğlenceli yollarından biridir. İhtiyacınız olan şey bir parça örtü biraz düz bir zemin.  Bu oyun başkalarının farkında olma, denge, güç, proprioseptif girdi, vestibüler uyarım ve farkındalığı arttırır.

Çocuğu battaniye veya örtünün üzerine koyun ve gezintiye çıkarmak için örtüyü ileriye doğru çekin. Battaniyeyi bir o tarafa bir bu tarafa doğru vın vın yada han han diye çekiştirin. Hızlanın ama dikkat edin battaniyeden fırlayacak kadar keskin hareketlerle çocuğu korkutmayın. Çocuğun taklit etmesi için eğlenceli sesler çıkarın. Eğer oyun çocuğun hoşuna gittiyse oyunu yarıda kesip ona bakın ve devam etmeniz için bir hareket veya bir ses duymayı bekleyin. Bir hareket veya ses yok ise model olun ve oyuna devam edin. Bu oyunu çocuğun evdeki kardeşleri veya sınıftaki arkadaşları ile oynamasını sağlayın. Biri çeken biri çekilen konumunda olursa sıralı bir oyuna dönüştürebilirsiniz. Ayrıca itme ve çekmeli oyunların dikkat becerilerini geliştiren mühim oyunlar olduğunu unutmayın.

SANDALA BİNME

Beklenmedik hareketler eğlenceli ve motor gelişimi için bir çok olasılık sağlar. Büyükçe bir kutu, koliye ihtiyacınız var. Ağzı açık kutuyu yere koyun ve çocukların göreceği şekilde sandal/ gemi resmini kutuya yapıştırın. Çocuklara sandala binme vaktinin geldiğini söyleyin ve bir veya iki çocuğu kutuya oturtun. ” Sandalın küreklerini çekin, kürekleri çekin, kürekleri çekin.” diyerek şarkı söyleyin ve sandalı ileri geri sallayın. ” İşte fırtına çıktı.” deyin ve biraz daha sert şekilde ileri geri sallayın. ” Oooo olamaz dalgalar çok büyük! ” diyerek oyuna devam edin. Sandalı sallamayı bırakın ve ” Fırtına bitti, fıtına bitti. ” deyin. Ara vermeden yeniden şarkıya başlayın ve aynı hareketleri tekrarlayın. Bunu diğer çocuklarla veya ailenizin kalan üyeleri ile oynarsanız çocuğunuz için daha eğlenceli hale gelir. Bir de sınıfta gözlemlediğim bir şey var ki üç osbli öğencim kağıt dönüşüm kutusunu hiç yalnız bırakmıyor. Biri sürekli içine girmeye çalışıyor. Bir diğeri kutunun üst kapağını çıkarıp koluna boynuna geçiriyor bir diğeri ise kutuyu kendi üzerine kapatıp çadır gibi bir şey yapmak istiyor. Kısacası kutu ile oynamak onlar için oldukça cezbedici bir aktivite. Üstelik kağıt dönüşüm kutusu ile oynamaktan daha sosyal kabulü olan bir oyun sandal oyunu.

Çocuğun bu oyunu oynarken nasıl tepki verdiğini gözlemleyin önce yavaş hareketler ile kutuyu sallayın çocuk eğleniyor gibi görünüyorsa devam edin ve daha hızlı sallayın. Eğlenmek yerini kaygı veya korkuya bıraktıysa oyunu anlaması ve kendini güvende hissetmesi için hızlı değil daha yavaş bir şekilde sallayıp şarkınızı da sakince söyleyin. Eğer bu oyundan hiç hoşlanmadıysa ona sandalı sallamaya başladığınızda elini kaldırarak dur işareti yapmayı veya dur demeyi öğretin. ”Limada inecek yolcu var.” diyerek şarkıya devam edin ve inmesi için müsade edin.

Yer çekimi güvensizliği yaşayan çocuklar veya dokunsallığa ihtiyaç duyan çocuklar bir yetişkin ile kutuya girebilir ve yetişkin çocuğu güvenle tutar. Ayrıca kutuyu çekme ve itme oyunları oynaya bilirsiniz. Daha az kaygı daha çok eğlence sağlayabilir.

ASILI BİR TOPA VURMAK

Bir plaj topu veya poşetin içine gazete kağıtları koyrarak oluşturacağınız bir topu ip ile asın. Dilerseniz ufak ziller de ekleyebilirsiniz. Böylece topa sopa ile vurduğunuzda zil sesi daha dikkat çeken bir uyaran olacaktır. Gazete parçalarını büzerek ve bantlayarak bir sopa yapın. Sırayla asılı duran topa vurun. Bağımsız bir şekilde gerçekleştirecek beceriye sahip değilse arkasından ona yardım edin ellerinin üzerinden tutun ve birlikte vurun. El göz koordinasyonu için muhteşem bir oyun. Her isabetli vuruşta oley! gibi kelimeler kullanın.

BURADAYIM OYUNU

Sosal beceri oyunu olarak geçer. Bir perdenin veya bir kutunun arkasına bir yetişkin ile geçerler ve aile üyelerinin yada sınıfın kalanı karşılarında kalır. Sınıftaki çocuklar veya yetişkinler çocuğun adıyla beraber şöyle seslenirler ” Efe neredesiiiiiiiiiiin? ” Efe yetişkin yardımı ile ortaya çıkar kendi söyleyebiliyorsa ”Buradayım ” der. Herkes alkışlar ve gülümser ”Merhaba Efe. ” der. Bu oyun çok basit ama bir o kadar karmaşık beceri gerektir. Bunu örneklemek için bir kaç kişi ile aynı şekilde oynayın ve daha sonra çocuktan yapmasını isteyin. Ayrıca ortaya çıktığında bir grubun neşeli bir şekilde bağırması, adını söylemesi çocuğun fark edildiğini, onaylandığını ve sevildiğini hissetmesini sağlar. Eğer çocuk oyunu anlamlandıramıyorsa yetişkin ” Seni çağırıyorlar. Haydi gidelim. ” desin ve çocuğu perdenin arkasından çıkması için teşvik etsin.

SOSİSLİ SANDVİÇ OYUNU

Vücut farkındalığı, ortak dikkat ve vestibüler, proprioseptif, dokunsal uyarım oyunudur.Bir parça örtü veya uzun bir spor minderine ihtiyacınız var. Özellikle otizmli öğrenciler bu oyuna bayılıyor. Şimdi seni sandiviç yapacağım diyor ve minderin / örtünün en uç kısmına çocuğu yatırıyoruz. Yavaşça sarıyoruz ve artık sosis hazır. Şimdi seni yiyeceğim deyip yemek yeme hareketi yaparak biraz bekleyelim. Süreyi çok uzatıp çocuğu sıkmayalım.” Yuvarlanmaya hazır mısın? ” diye soralım ve çocuğun  onayını alalım hazırsa örtünün ucundan tutup çocuğu nazikçe yuvarlayın.Yatmak istemeyen çocuklar için aynı oyunu ayakta oynayabilirsiniz.

DOLDUR BOŞALT OYUNLARI

El göz koordinasyonu, ince motor beceriler, sırayla yapma, dikkat becerisini geliştirir. Bardaktan bardağa su boşaltma, pet şişelere bilye, mısır gevreği atma. Kaşık kullanarak bir kaptan bir kaba gıda aktarmak gibi pek çok aktivite yapın. Cam sil şişelerine renkli  sular doldurup beyaz kağıtlara veya peçeteye sık bırak yapın. Plastik kolonya veya şampuan şişerinin içerisine su koyup bir birinizi ıslatın şişeleri birlikte yeniden doldurun.

PİRİNÇ VE YA KUM İÇİNE SAKLANAN NESNELERİ BULMA

Küçük oyuncaklar veya çocuklarınızın sevdiği malzemeleri pirinç veya kum dolu kovaya saklayın ve bulmasını isteyin. En sevdikleri oyuncakları onun gözünün önünde saklarsanız bulmaya daha hevesli olacaktır. Bazen de sevdiği yiyecekleri küçük saklama poşetlerine koyup pirincin içine saklayabilirsiniz. Bulduğunda poşeti açın ve ona sevdiği yiyeceği verin.